Słownik XVII wieku

Znaczenia:

»osiągnąć, zdobyć, uzyskać coś; dotrzeć, dojść do jakiegoś miejsca, szczególnie z trudem, wysiłkiem«:

Rekcja: czego, do czego

Nic to nie było y siedm lat bez przestánku/ mroz/ zimno/ gorąco/ głod y insze trudy cierpiąc walczyć/ á to sobie zá nawiętsze bogáctwá poczytáć/ Kto się słáwy dobił. StarPopr 135. Spytałbym iákoby do pierwszego stanu niewinności mogł się dobić? KalCuda 304. Mowi tedy Biskup święty przerzeczony/ iż Cathechumenus ieden/ człowiek stáry/ płynął w státku iednym pomiernym/ ktory batem zowią przez morze z drugimi Chrześciány: álić niespodziewánie burza powstánie ná morzu/ y pocznie zálewáć on bácik wáłámi/ że nie mogą żadną miárą do brzegu dobić się. StarKaz II, 178. Trzecia, iż iáko niewiástá iáka tenensfusum, niesposobny y nieduży będzie siłámi swoiemi dobić się niebá. StarKaz II, 328. [...] iuz ta ręka [...] Na ziemi y Na Niebie sławy się dobieła [...]. HerbOr 605. Teraz w swym żalu gdzie ich doznać miała [ojczyzna], kiedy się smutną żałobą odziała, Miasto pociechy - łez do łez przydali, Nadto ją krwawem oceanem zlali W jejże wnętrzności ręce zajuszone I szable topiąc żółcią zaprawione; Tak śliczną jej twarz niestwornie podarli, A na swych własnych panów gniew wywarli, Sprzykrzywszy wszytkie nad sobą zwierzchności Chcieli swąwolą dobić się wolności. BorzNaw 80. Podobien ślubny kobierzec do łodzi: Kto na nim stanie, ten z miłego lądu Na pełne morze przeciwnego prądu, Rozlicznych haków, szturmów, wiatrów, fale Idzie, nie wiedząc portu doskonale; Ale kto wiadom żeglugi tak trudnej, Zawsze bywają przy okręcie sudny; Jak najmniej wiatrem poczną grozić nieba, Słuchaj Jędrzeju, zaraz nań wsieść trzeba I już tak rudlem nie ustając robić, Żebyś się chyżo mógł do portu dobić. PotFrasz4Kuk I 221. [...] Był Prekopskim Xiązęciem Przodek, lecz owszeki Dobiłsię miecze[m] sławy [...]. DrobOpow 230. Mowi Pan do Dawida. Wiemy że nám cáłym sercem wzdychać do wieczney Oyczyzny trzebá/ Adveniat Regnum tuum: ále nie wiemy ieśli prętko/ álbo poźno/ do tego się brzegu dobić nám będzie pożyteczniey chcemy prędzey wiek ten skończyć? a snáć Bog ná lepsze násze zrządził żebysmy go przewlekli. BujnDroga 210. [...] ztąd się oni dáwni y odważni Bohátyrowie Polscy tákich dobili wolności/ jákich żadna niema náciia [...]. DobrPol I, 248. Rolnicy szczegulni tego sobie nieprzypisuią Tytułu: ále tylko ci/ Ktorzy się y Przodkowi [!] ich Szlácheckiego rycersko dobili Stanu. DobrPol I, 248. Ale, kto rzeczy sámey, nie bayek się chwyta, Fortecá komuś dáłá, Herb ten niedobyta; Kiedy zegnawszy mieczem, obleżeńcow z muru, Znák zwycięstwá wywiessieł Koronę, z Lauru. Nie pod Misy te prawdy, co iuż spápły z stołá, Ale mężnym Lwom, kiedyś; kłádziono ná czołá, Iákiemi, skoro w siedm lat, Kiiowá się dobieł, Bolesław śmiáły, swoich Bohátyrow zdobieł [...]. PotPocz 153 [163]. Znowu cały dzień błądzili, przecież ku wieczorowi do wioski się szczęściem dobili, gdzie mój brat musiał cały dzień odpoczywać, a potem do Mińska przyjechał. MatDiar I, 218. Dobiiam [...] dobiiam się czego. 1) erfechten, mit dem Degen erwerben. 2) heftig steben. 1) combatre; gagner, aquerir; remporter par les voies de son courage. 2) aspirer, briquer; tacher d'avoir. § 1) dobił się sławy, zwycięstwa. 2) dobiia się tego urzędu. dobiiać się. fechten, trachten zu erlangen. tâcher à aquerir, à remporter. dobić się. erfechten. aquerir, remporter. T III 228-229.